Bawal ang Anak na Lalaki

Bawal ang Anak na Lalaki

Epiko mula sa Congo

Isinulat ni Aaron Shepard

Isinalin ni Marina Gonzaga-Merida sa Filipino

Sinuri ng Pangkat 5 ng 10-Cobalt

1.PAGKILALA SA MAY-AKDA

Si Aaron Shepard ang award-winning na may-akda ng The Legend of Lightning Larry, The Sea King's Daughter, The Baker's Dozen, at marami pang mga libro ng mga bata mula sa mga publisher na malaki at maliit. Ang kanyang mga kwento ay madalas ding lumitaw sa Cricket at School Magazine ng Australia.

Ang specialty ni Aaron ay ang retelling folktales at iba pang tradisyonal na panitikan mula sa buong mundo. Ang kanyang gawain ay pinarangalan ng American Library Association, National Council for the Social Studies, American American Folklore Society, New York Public Library, at Bank Street College of Education.

2. URI NG PANITIKAN

Ang panitikan na ginagamit sa akda ay Epiko. Ang Epiko ay mahabang salaysay sa anyong patula. Sa makabagong katawagan, kadalasang napapalawig ito sa ibang anyo ng sining, tulad ng sa teatrong epiko, mga pelikula, musika, nobela, palabas sa telebisyon at kahit sa mga larong bidyo, kung saan may mga tema ang kuwento ng kadakilaan ng kabayanihan, katulad sa panulaang epiko.

3. LAYUNIN NG AKDA

• Ang layunin ng Epiko ay magpasalaysay na nagsasaad ng mga kabayanihan ng pangunahing tauhan.
• Karamihan sa mga epiko ay natagpuan sa grupo ng mga tao na hindi pa nagagalaw ng makabagong proseso ng pagpapaunlad ng kultura.

4. TEMA O PAKSA NG AKDA

Ang tema ng Epiko ni Mwindo ay nagpapakita ng  pagmamahal sa kanyang ama na si She-Mwindo subalit na sinibukan nya patayin, ilibing ng buhay o ipaanod sa ilog. Pero sa huli, tinanggap na ni She-Mwindo na maging anak na si Mwindo. ito nagtatagalay ng mga nakakatawa at pagiisipang mga kuwento nagiiwan ng mga mabubuting aral.

5. MGA TAUHAN / KARAKTER SA AKDA

• She- Mwindo-Ang pangalan ay nangangahulugang "ama ni Mwindo".
• Mwindo- Ang anak ni She-Mwindo.
• Tiya Ayungara- Tita ni Mwindo.

6. TAGPUAN / PANAHON

Nayon ng Tubundo- Kung

Saan na mumuno ang datu

at ipinanganak si Mwindo.

Ilog/Pampang- Kung saan ipanaanod si Mwindo.

7. NILALAMAN / BALANGKAS NG MGA PANGYAYARI

• Pangunahing pangyayari- She-Mwindo nag sabi ng pahayag tungkol sa sanggol na gusto nya ay babae lamang.
• Tunggalian- Tao laban sa tao
• Kasukdulan- Sinubukan ni She-Mwindo na mawala si Mwindo sa buhay katulad ng patayin, ilibing ng buhay o ipaanod sa ilog.
• Kakalasan-  Natiling buhay si Mwindo at nahanap sya ni Tiya Ayungara at inalagaan.
• Wakas - Naghanda si Mwindo upang harapin ang ama nya, sa huli pumayag si She- Mwindo na maging ama ni Mwindo.

8. MGA KAISIPAN O IDEYANG TAGLAY NG AKDA

Ang tungkol sa akda na ito para sa mambabasa ay magmahal at magpatawad sa iba tao, halimbawa si Mwindo ay patuloy parin kulitin ang ama nya upang sya ay maging anak, dahil sya nagpapakita ng respeto at pagmamahal kay She- Mwindo.

9. ISTILO NG PAGKAKASULAT NG AKDA / TEORYANG PAMPANITIKA

Sa unang pagbasa, naakawili -wili ang istorya dahil sa tribo ng African.

Sa huli, kesa mapangit ang katapusan ipinakita ang magandang asal ni Mwindo

sa kanya ama.

Ang istorya ay makulay kahit negatibo ang balangkas tila mabuhay ang positibo ng istorya.

TEORYANG PAMPANITIKA

• Sikolohikal- nagbago ang ugali ang pagkatao dahil sa influensya ng iba.
• Klasismo-Ang akda ay nakapaglahad ay hindi naluluma o nalalaos.
• Moralistiko- Ipinapakita ang akda ang moralidad.

10. BUOD

Sa Nayon ng Tubondo ay may isang datu na nagngangalang She-Mwindo. Isang araw pinatawag nya ang mga mamamayan na kanyang nasasakupan, tagapayo at ang kanyang pitong asawa. Sinabe nya rito na babae lang ang tatanggapin nyang anak, ang lalakeng maisisilang ay hindi tatanggapin at kanyang papatayin. Sabay sabay nanganak ang anim na asawa ni She Mwindo at lahat ng sanggol ay babae, ngunit ang pangpitong asawa ay di pa nanganganak dahil ayaw pa lumabas ng sanggol, si Mwindo, dahil sya ay hindi tanggap ng kanyang ama. Nagdesisyon syang lumabas sa pusod ng kanyang ina, nagulat ang kanyang ina at natuklasan ng datu si Mwindo. Tinangkang patayin si Mwindo sa pagbato ng sibat ngunit hindi sya natamaan. Siya ay ipinalibing at ipinaanod sa ilog ngunit siya ay nakaligtas pa rin. Pumunta sya sa kanyang Tiya Iyangura at doon siya ay tinanggap. Si Mwindo ay lumaki at nagdesisyon na kalabanin ang kanyang ama dahil ilang beses pinagtangkaan ang kanyang buhay. Sumama sa kanya ang kanyang tiya, ipagbabato siya ng sibat ng mga tauhan ng Datu at tinangkang dahulungin ngunit walang epekto dahil sa Conga. Tumakas ang Datu at hinabol ito ni Mwindo. Ang akala ng datu  ay papatayin siya ngunit ang sinabe ni Mwindo ay " Ang ama ay hindi maaaring maging ama kung wala siyang anak na lalaki, at ang anak na lalaki ay hindi maaaring maging anak kung wala siyang ama. Kailangang maging ama kita upang ako ay maging anak." Si She-Mwindo ay namangha  at tinanggap nya si Mwindo at bumalik sila sa Nayon.